Jak długo trwa ochrona sygnalisty?

Ustawa o ochronie sygnalistów weszła w życie 25 września 2024 r. i nie przestaje budzić wątpliwości zarówno u pracodawców, jak i pracowników czy współpracowników – potencjalnych sygnalistów. Dużo uwagi poświęca się przykładom zakazanych wobec sygnalistów działań odwetowych. A czy zdajemy sobie sprawę z tego, jak długo tak naprawdę trwa ochrona sygnalisty?

Ochrona sygnalisty – podstawa prawna

Kwestie ochrony sygnalisty szczegółowo opisuje Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów.
Zgodnie z art. 6 Ustawy o ochronie sygnalistów sygnalista podlega ochronie już od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego. Zgodnie z ww. zapisem mamy jednak warunek. Sygnalista musi mieć uzasadnione podstawy sądzić, że informacja, którą zgłasza/ ujawnia, jest prawdziwa oraz dotyczy naruszenia prawa.

Ochrona sygnalisty – jak długo trwa?

Ustawa o ochronie sygnalistów nie określa, jak długi sygnalista jest objęty ochroną. Oznacza to, że ochrona sygnalisty ma charakter ciągły – jest bezterminowa. Trwa, dopóki sygnaliście grożą działania odwetowe.

Jednocześnie należy podkreślić, że pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z sygnalistą. Może także ukarać go dyscyplinarnie. Jak to możliwe w świetle ustawy gwarantującej sygnaliście ochronę? Jeśli pracodawca udowodni, że jego decyzje i postępowanie nie są działaniami odwetowymi, ma do nich prawo.

Co ważne, to pracodawca mu uargumentować, że jego działa nie są działaniami odwetowymi, a nie sygnalista dowodzić, że zastosowano wobec niego działania odwetowe bądź groźby czy próby takich działań.

Zgłoszenie anonimowe a ochrona sygnalisty

W przypadku zgłoszeń anonimowych ochrona sygnalisty również obowiązuje. Jeśli sygnalista dokonał zgłoszenia zewnętrznego (np. do Rzecznika Praw Obywatelskich) lub ujawnienia publicznego anonimowo, a jego dane zostały ujawnione, sygnaliście przysługuje ochrona przed działaniami odwetowymi.

Na poziomie zgłoszeń wewnętrznych kwestię obsługi zgłoszeń anonimowych regulują procedury przyjęte w danej firmie/ instytucji. Jednakże, jeśli zgłoszenia dojdzie do ujawnienia danych sygnalisty, powinien on otrzymać ochronę przed działaniami odwetowymi.

Wpis ma charakter informacyjny. Po poradę prawną lub księgową udaj się do swojego prawnika/ biura rachunkowego.